Flexibel zijn in coronatijd? Kies voor een combinatie van klassikaal en online lesgeven

Thuisblijvers kunnen bij De Nieuwste School de lessen volgen via live streams op Google Meet. Docente Liza Okonski en schoolleider Caecile van Gorp vertellen hoe ze dit aanpakken.

Volledig digitaal

Bij ziekte van docent of leerling gaan de lessen op De Nieuwste School in Tilburg toch door. Sinds het begin van dit schooljaar streamen de leraren wanneer nodig hun lessen namelijk vanuit de klas of thuis. “Het was even wennen, maar gelukkig wisten we vanwege de lockdown al hoe je lesgeeft op afstand. En daarvóór werkten we ook al met volledig digitaal lesmateriaal”, vertelt Liza Okonski, docente wiskunde. Als een van haar leerlingen thuiszit, klapt ze in het leslokaal de laptop open en nodigt ze die uit in Google Meet.

Op de chat letten

In Google Meet kijken leerlingen mee met uitleg en stellen ze vragen. Wanneer Liza aandacht geeft aan de leerlingen in de klas, vraagt ze een klasgenoot op de chat te letten zodat de leerlingen thuis niet met vragen blijven zitten. De nieuwe opzet bevalt haar goed: “Toen ik zelf ziek thuis was, maar niet te ziek om les te geven, konden mijn lessen tenminste gewoon doorgaan. Een collega hield toezicht in de klas terwijl ik online lesgaf.” Op school betekent het voor haar alleen een extra handeling aan het begin van de les en gaat het vooral om bewust aandacht geven aan de thuiszitters.

Pizzasessies

Caecile van Gorp

Het streamen van de lessen is een van de nieuwigheden die de school meenam uit de lockdown vorig schooljaar. En dat komt ook omdat leerlingen aangaven dit prettig te vinden in feedbacksessies. “Na de lockdown hebben we leerlingen gevraagd wat ze van meerwaarde vonden in het afstandsonderwijs”, vertelt schoolleider Caecile van Gorp. Dit deed de schoolleiding via zogeheten pizzasessies, waarbij ze leerlingen thuis op pizza trakteerden en via videocalls om feedback vroegen.

Verschillende scenario’s

Het nieuwe schooljaar ging de school met enige onzekerheid tegemoet vanwege mogelijke coronamaatregelen. “We bekeken daarom eerst met alle medewerkers de mogelijke scenario’s en oplossingen daarvoor”, vertelt Caecile. Uit de gesprekken kwamen vijf scenario’s naar voren:

1. Iedereen komt naar school
2. Sommige leerlingen zitten thuis
3. Sommige leraren zitten thuis
4. Een gedeeltelijke lockdown
5. Een volledige lockdown: de school moet dicht

Eén oplossing

Caecile: “Bij elk scenario kan je wel een passende opzet bedenken, maar dan treedt er bij elk scenario weer een verandering op in bijvoorbeeld roosters of manieren van lesgeven. Dit kost iedereen telkens veel energie.” Daarom zocht Caecile met haar collega’s naar één oplossing die bij elk scenario standhoudt. Ze kozen voor een combinatie van les in het klaslokaal én via online streams. “Wie er ook thuis zit en hoe lang dat ook duurt, de lessen kunnen vrijwel altijd doorgaan. En meteen op dag één bleek het al nodig vanwege zieke leerlingen.”

“Zorg dat je leerlingen die ziek thuis zijn nog steeds blijft zien, zet niet de stream aan en vergeet het dan.” – leerling 3 mavo

Lessen via Google Meet

Liza streamt niet standaard al haar lessen, want soms is iedereen gewoon aanwezig. Leerlingen mogen alleen thuisblijven als dit vanwege gezondheidsredenen moet. “En voor het thuis volgen of geven van lessen geldt natuurlijk dat je niet te ziek moet zijn.” Liza deelt vooraf een link voor Google Meet, waarbij de leerlingen verplicht aanwezig zijn. “Ze vinden het heel fijn dat ze nog steeds mee kunnen doen en niet buiten die sociale kring en structuur van school vallen”, zegt Liza. Eén keer klapte ze per ongeluk uit automatisme haar laptop dicht tijdens een stream. “Ik kreeg al snel berichtjes van de leerlingen thuis!” Veel ondersteuning hadden de leraren niet nodig bij de nieuwe manier van lesgeven volgens Caecile: “Een collega maakte bijvoorbeeld instructiefilmpjes voor docenten en leerlingen over lessen op afstand.” Zelf doet ze ook mee: de ouderavond ging via de stream.

Huiswerk via WhatsApp

En maken leerlingen er zich gemakkelijker vanaf thuis? “Ze merken al snel dat ze vooral zichzelf ermee hebben!”, zegt Liza. Sommige leerjaren doen bijvoorbeeld al hun werk in Googledocs waardoor Liza hun werk live volgt. Andere leerjaren laten hun werk zien via de webcam of een foto via e-mail of WhatsApp. De afwezigheid van een webcam of microfoon thuis vindt ze een grotere uitdaging. Die zijn niet noodzakelijk, maar maken het contact volgens haar wel gemakkelijker.

Een stapje voor

Voor andere scholen wil Caecile meegeven om te anticiperen op de situatie. “Met steeds weer andere overheidsmaatregelen is het verleidelijk om telkens je organisatieroutine omver te gooien. Maar dan moet iedereen voortdurend schakelen, dat is ontzettend vermoeiend. Probeer dat een stapje voor te zijn”, zegt Caecile. Ook tegenover leerlingen is het volgens haar belangrijk om duidelijkheid te scheppen en het initiatief voor het volgen van online lessen niet bij de leerling te laten liggen. “De helderheid van het nieuwe systeem geeft veel rust bij iedereen.”

Meer lezen

• Succesfactoren voor effectief afstandsonderwijs uit onderzoek en praktijk
• Terra VO Oldekerk kiest voor duidelijkheid
• Ook op afstand kun je het leerproces van leerlingen volgen en sturen